درصد یا کسر اکسیژن دمی مقدار اکسیژنی است که به بیمار داده میشود و بین ۲۱% (هوای اتاق) تا ۱۰۰% قابل تنظیم است
هایپوکسمی عبارت است از کاهش میزان اکسیژن خون شریانی .
زمانی که کاهش اکسیژن در سطح سلولی منجر به کاهش اکسیژناسیون بافتی گردد، اصطلاحا به آن هیپوکسی گفته می شود به عبارتی هیپوکسی به اکسیژن رسانی ناکافی به بافتها در سطح سلولی گفته می شود.
میزان اکسیژن خون شریانی PaO2فشار سهمی اکسیژن خون شریانی است که مقدار طبیعی آن بر حسب سن به ترتیب زیرمی باشد: نوزادان بین 70 - 50 میلی متر جیوه
بزرگسالان، بچه ها و نوزادان بزرگتر از 28 روز: 100 - 80 میلی متر جیوه
خفیف: میزان اکسیژن خون شریانی60 تا 79 میلی متر جیوه است.
متوسط: میزان اکسیژن خون شریانی40 تا 59 میلی متر جیوه است.
شدید: میزان اکسیژن خون شریانی زیر 40 میلی متر جیوه است.
روشهای تشخیص نیاز به اکسیژن
1-آزمایش ABG
2- علائم بالینی
3- پالس اکسیمتری
عوامل موثر بر FIO2
1-ظرفیت ذخیره ای آناتومیكی دستگاه تنفسی
2-نوع سیستم تجویز اکسیژن
3-میزان جریان اکسیژن
4-الگوی تهویه بیمار
5-میزان حمل اکسیژن در بدن
حدود 98 درصد اکسیژن بوسیله ترکیب با هموگلوبین گلبول هاي قرمز و در حدود 2 درصد باقیمانده بصورت محلول در پلاسماي خون به بافت ها و سلول ها انتقال می یابد.
روش های تجویز اکسیژن(اکسیژن تراپی)
جهت درمان هایپوکسمی و جلوگیری از هایپوکسی، گاز اکسیژن با فشار بیش از اتمسفر به بیمار رسانده می شود )بیش از 21 درصد(
الزام نیست اکسیژن بیمار بالاتر از 96 % باشد و اکسیژن بالاتر از 96 % می تواند باعث صدمه به بافت مجاری تنفسی و آلوئولها شود. بنابر این از وسیله ای استفاده کنیم که اکسیژن را حدود 95 یا حداکثر 96 % نگاه میدارد. ابزار های لازم برای اکسیژن درمانی به 2 گروه عمده تقسیم می شوند: سیستم های با جریان کم اکسیژن: کانولهای بینی، ماسك ساده، ماسك ذخیره کننده اکسیژن، چادر اکسیژن صورت
ماسك ونچوری Mask Venturi
کانولای بینی: متداولترین ابزار
تجویز 2 تا 6 لیتر اکسیژن در دقیقه
FIO2 : بیست و چهار تا 44 درصد
ماسك ساده صورت:
تجویز اکسیژن با سرعت 6 تا 10 لیتر
FiO2: چهل تا 60 درصد
ماسك ذخیره کننده اکسیژن Reservoir Bag Mask :
الف) با استنشاق مجدد بخشی از هوا ی بازدمی O2 6 تا 10 لیتر و 2FIO 60 تا 80
ب) ماسك بدون استنشاق هوای بازدمی دریچه یك طرفه O2 6 تا 15 لیتر و 2FIO 95 تا 100
T-Piece
روی لوله تراشه قرار می گیرد
اکسیژن با فشار بالا داده می شود.
ماسك ونچوری:
قابل اعتماد ترین و دقیق ترین روش برا ی تجویز غلظت صحیح و کنترل شده اکسیژن می باشد. به علت سرعت بالای جریان همواره میزان ثابتی از اکسیژن به بیمار می رسد. بر حسب رنگ آداپتور قابل تعویض بین 4 تا 8 لیتر O2 ، FIO2 24 تا 60 درصد.
High Flow Nasal Oxygen
این وسیله که جدید تر از سایر وسایل اکسیژن درمانی وارد بازار شده با افزایش فلوی اکسیژن بین 30 تا 60 لیتر در دقیقه و تنظیم رطوبت و دمای آن موجب می گردد بیمار بتواند از اکسیژن با درصد بالا استفاده نماید.
فخار،ح"راه هوایی و تهویه مکانیکی " انتشارات نشرجامعه نگر1
سالمی ،ص "برونر سوردارث تنفس" انتشارات جامعه نگر 1389
جزوه اکسیژن درمانی- خانم مهناز داوری
جزوه اکسیژن درمانی- خانم دکتر پریزاد
موارد مشابه